Inleiding
“The Game changers” een documentaire gemaakt in 2018 omtrent veganistisch eten bij atleten en de voordelen ervan. Voormalig UFC vechter James Wilks ging op zoek naar de “beste” manier om te eten na een hardnekkige blessure. We volgen zijn onderzoek omtrent plant-based/vegan voeding bij atleten. We zien verschillende succesverhalen waaronder dat van Arnold Schwarzenegger, Louis Hamilton en Patrik Baboumian. Zijn research zou aantonen dat deze manier van eten de gezondste is. Dat zelfs de gladiatoren volledig vegan waren en dat je zolang je genoeg proteïne inneemt het niet uitmaakt of het dierlijke of plantaardige proteïnen zijn. De voordelen zouden gaan van minder kans op hart-/vaatziekten, betere bloeddoorstroming tot betere seks. Maar is dit allemaal wel zo?
Wat is “vegan” zijn?
Vegan zijn is een levensstijl, niet alleen een manier van eten. Het gaat erom alle dierlijke producten te bannen in je leven. Van vlees, eieren, melkproducten niet meer eten tot geen leer, bont of dierenhuiden dragen. Veganisme is reeds aanwezig sinds 1944, een voorvechter van dierenrechten begon hiermee. Extreem vegan zijn wil ook zeggen geen producten nemen die getest werden op dieren. Hieronder vallen ook bestralingskuren en medicatie binnen de gezondheidszorg.
Nog een paar andere motieven om vegan te worden:
- Milieu: door een vermindering in veeteelt daalt het aandeel van de broeikasgassen.
- Dierenwelzijn: tegen dierenleed
- Wereldvoedselprobleem: voedselschaarste door te kort aan landbouwgrond omwille van veeteelt
- Gezondheid: minder kans op hart en vaatziekten door minder vet en cholesterol (correlatie)
Vegan versus plant-based.
In de documentaire worden deze twee vaak door elkaar gehaald. Terwijl deze niet één en dezelfde zijn. Ja veganistisch is plant- based, maar plant-based is niet vegan. Bij plant-based is het namelijk zo dat men nog dierlijke producten mag eten, alleen in beperkte mate. De focus ligt wel op plantaardig voedsel. De voedingsdriehoek, die wij allen kennen, is plant-based. Vleesproducten en dierlijke producten zitten nu onderaan de omgekeerde driehoek en maken dus een klein aandeel uit van wat we nodig hebben. Groenten hebben het grootste aandeel in een gezonde voeding. Zowel bij plant-based, vegan als bij de voedingsdriehoek zien we dat sterk bewerkte voeding gemeden wordt, dit is belangrijk om gezond te eten en schadelijke stoffen te vermijden.
Gezondheidsvoordelen.
In de documentaire werden verschillende gezondheidsvoordelen besproken. Minder kans op hart en vaatziekten, betere bloeddoorstroming, meer testosteron, endotheliale functie verbeterd en lager cholesterolgehalte. Kortom vegan zijn is het “beste” wat er bestaat.
Volgens de wetenschap en de onderzoeken die hieromtrent reeds gebeurden is dit niet zo. Zo verbeterde de endotheliale functie door het consumeren van melk, Eiwitten en erwten. Indien deze functie slecht is kunnen we dit als indicator zien voor risico op hart-/vaatziekten. In de documentaire wordt besproken hoe ook TMAO, dat in vlees aanwezig is, het risico op hart en vaatziekten verhoogd. Uit onderzoek is gebleken dat er een correlatie is tussen TMAO* en CVD*. TMAO heeft zelfs een beschermende functie. TMAO maken we zelf aan wanneer we stoffen als carnitine en choline innemen. Moesten we in deze stoffen een tekort hebben kan dat leiden tot orgaan dysfunctie.
Het cholesterolgehalte is een indicator van hoe we leven, een hoog gehalte weerspiegelt een ongezonde levensstijl. Wanneer men minder calorieën gaat innemen en dus gewicht zal verliezen daalt ook het cholesterolgehalte. We zien in de documentaire dus een correlatie tussen veganistisch eten en de daling in cholesterol.
De vraag blijft, is vegan dan zoveel gezonder?
Conclusie
“The Game changers” documentaire werd gesponsord door de grootste fabrikant van erwten-proteïne in de Verenigde Staten. Verschillende onderzoeken in de film waren te beknopt, met een te kleine doelgroep. De verschillende beweringen worden telkens ontkracht door wetenschappelijk onderzoek en terminologie wordt door elkaar gehaald. Mijn conclusie hieruit is dat plant-based wel beter is, eten volgens de voedingsdriehoek. Planten zorgen voor belangrijke bouwstoffen, maar wij mensen zijn omnivoren, vlees en dierlijke producten hebben nog steeds een belang voor ons lichaam. Het gaat er vooral over de hoeveelheid van iets dat we eten en wat we eten. De documentaire heeft wel veel mensen doen nadenken, dat is één van de positieve punten. Ze was gewoon te beknopt, te subjectief en niet genoeg onderbouwd.
Eén ding is zo klaar als een klontje! Te veel van iets, te weinig van andere bouwstoffen, voedingsstoffen is nadelig voor ons lichaam.
PS: de gladiatoren waren niet volledig veganistisch. (wet. Onderzoek.)
____________________________________________________________________________________
*TMAO: Trimethylamine N-oxide, stof aanwezig in vlees en geproduceerd in het lichaam bij inname van carnitine, choline.
*CVD: cardiovascular disease
XIII Fitness 